از نظر ما اسباب بازی برای کودک نوعی غذای روح محسوب می شود. اسباب بازی یکی از احتیاجات اصلی کودک است و می توان گفت قسمتی از زندگی او با اسباب‌بازی شرح داده می‌شود.
زمانی که کودک مشغول بازی می شود، بخصوص زمانی که اسباب بازی به کار می برد، دسته ای از جنبه‌های فکری و آموزشی خود را نیرومند می کند.
این بازی باعث می‌شود که عملکرد های گوناگون حرکت روانی و ذهنی شناختی کودک توسعه یافته و کامل شود.
پس بودن اسباب بازی و بازی بخشی از مراحل رشد سالم کودک به حساب می آید.
یک اسباب بازی متناسب و مطلوب برای این‌که بتواند باعث تقویت سلامت روان کودک شود و به رشد فکری وی کمک کند باید خصوصیاتی داشته باشد.
نخستین خصوصیت این است که اسباب بازی هماهنگ و مناسب سن و تسلط ذهنی و رشدی کودک باشد تا او به سهولت با اسباب بازی رابطه برقرار کند.
تقریبا از ۱۴ ماه تا ۳ سالگی به این خاطر که حس دیداری کودک در حال رشد است
هر چیزی برای او یک جهان تازه است و قصد دارد پیرامون خود را شناسایی کند؛ پس الزامی است حتماً اسباب بازی های رنگی برای او فراهم شود.
در اصل هر اندازه رنگ در اسباب‌بازی‌ها استفاده شده باشد برای کودکان در این سن جذابیت بیشتری دارد.
تقریبا در ۴ تا ۵ سالگی، پدر و مادر این امکان را دارند که کودک را با کتاب‌های تصویری رنگی و قابل شست‌وشو آشنا کنند.
کودک با این کتاب‌ها که قصه آسانی دارند بازی کرده و شکل های آن را مشاهده می کنند.
دومین خصوصیت اسباب‌بازی مناسب این است که کمک می کند تا کودک قادر به حرکت و تفکر باشد. در اصل الزامی است اسباب بازی هر دو عامل حرکت و تفکر را در کنار هم داشته باشد. وقتی که کودک قصد دارد حرکت را آغاز کند، اسباب‌بازی باید به او کمک کند. او باید قبتواند اسباب‌بازی را بگیرد و با آن حرکت کند. مثلا در گذشته کودکان را در روروئک قرار می دادند و در حال حاضر هم مدل‌های گوناگون آن در بازار موجود است که معمولا مانند حیوانات گوناگون هستند.کودک روروئک‌های تازه را گرفته، سراپا روی پا ایستاده و حرکت می‌کند. این اسباب بازی دارای ترمز است ، به آرامی حرکت کرده و با این حال کودک زمین نمی افتد و فکر می کند که این وسیله را هدایت نماید . راهبرد یک اسباب بازی برای کودک نوپا تفکر محسوب می‌شود.
در درون این تفکر جنگ با ناتوانی هم وجود دارد. ما معتقدیم در زمان کودکی یکی از دشواری های کودکی موضوع عقده حقارت است در صورتی که قادر نباشد بر آن پیروز شود در سنین بالاتر هم با مشکل مواجهه می شود. اگر تجهیزاتی را برای کودک آماده کنیم که این حس حقارت را کم کند مانع رشد احساس حقارت شده‌ایم. پس در این حالت عزت‌نفس کودک افزایش می یابد. این اسباب‌بازی‌ها برای کودکان زیر دو سال خوب است. الزامی است روند بازی کودک با این اسباب‌بازی‌ها همراه با تشویق پدر و مادر باشد.
خصوصیت سوم این است که اسباب‌بازی‌ها برانگیزاننده و مشوق خوبی برای کودک باشد . وقتی که کودک با اسباب‌بازی بازی می‌کند، باید احساس خوشایندی داشته باشد و پیروزی بدست آورده تا برای دنباله بازی تحریک شود .
چهارمین خصوصیت این است که اسباب بازی باید سبب نیرومندی حواس پنج‌گانه کودک شود و میان این حواس تناسب به وجود آورد. مثلا زمانی کودک شی را مشاهده می کند، باید میان دیدن و بهره گیری از انگشتانش برای گرفتن آن شی تناسب به وجود آید.
در صورتی که یک ماشین اسباب بازی کنترلی در اختیار کودک قرار دهیم زمانی که دکمۀ آن را فشار می دهد با سرعت زیادی حرکت می‌کند، کودک به آن نمی‌رسد و حس خوشایندی به او دست نمی دهد.
پس نباید به کودک دو یا سه ساله ماشین کنترلی بدهیم. در این سن باید از ماشین‌های پلاستیکی بهره برد که کودک قادر باشد با اسباب‌بازی‌اش حرکت کند، آن را دست بگیرد و نگه دارد. این فعالیت سبب تناسب میان حرکات چشم و دست‌وپا می‌شود.
پنجمین خصوصیت این است که اسباب بازی مطلوب قادر است تصورات کودک را شکل دهد و سبب رشد حس کنجکاوی وی شود و مهارت‌های بدنی‌اش را نیرومند کند. رشد حس کنجکاوی به این معنی است که اسباب بازی باید برخی مواقع هم پیچیدگی داشته باشد.
ششمین خصوصیت اسباب بازی این است که باید ایمن و بی‌خطر باشند. بسیار مهم است اسباب بازی سطح تیز و برنده نداشته باشد و از جنس فلز، شیشه و شکستنی نباشد. برای کودکان زیر دو سال به این خاطر که کودک اسباب‌بازی را به سمت دهان می‌برد، الزامی است اسباب بازی امکان شست‌وشو و ضد عفونی کردن داشته باشد. برخی از والدین به بچه های یکی دو ساله عروسک گران‌قیمت می‌دهند. این اسباب بازی ها به سهولت خراب می‌شود و کودک به هیچ وجه ارزش آن ها را درک نمی کند. والدین هم اظهار دارند که ما برای کودک یک اسباب بازی گران خریداری کردیم، می شود گفت یک وسیله بزرگ، در عین حال کم هزینه برای او بخرید تا قادر باشد به سهولت بازی کند. همین طور اسباب‌بازی‌های این سن بهتر است طناب نداشته باشد تا سبب بریدن دست نشود یا قطعات آن‌ها ریز نباشد تا کودک آن‌ها را نخورد. ما این خصوصیات را برای یک اسباب‌بازی مناسب می‌دانیم.
شش خصوصیت اسباب بازی مطلوب را برای شما ذکر کردیم . شما می توانید با بهره گیری از این شش خصوصیت تجهیزات مناسب سن کودک خود را مهیا کنید و با این کار به رشد صحیح او کمک کنید.
|
